16th-century spelling and pronunciation
Walda Verbaenen, PhD student, Typografisch onderzoek bij READSEARCH, Faculteit Architectuur en Kunst, Universiteit Hasselt, Belgium
Walda Verbaenen views the complex relationship between spoken and written language from a 16th-century perspective.
Het is zonder twijfel het meest intrigerende en waardevolle bezoek geweest voor mijn doctoraatsonderzoek, het archief aan de universiteit van Bath. Uiteindelijk bleek de Pitman Collectie zo’n schat aan informatie te bevatten gerelateerd aan mijn onderzoek, dat ik er in totaal vier weken heb vertoefd.
Het waardevolle aan een archief is dat je je echt verder kan blijven verdiepen, dingen kan ontdekken en bekijken waardoor een groter inzicht volgt. Lizzie Richmond, een ontzettend gedreven archivaris die met passie voor haar vak steeds klaar voor me stond om telkens vol enthousiasme stukken uit het archief te halen en te tonen, vroeg me om één stuk uit het archief uit te kiezen dat ik speciaal vond. Ik vond dit een moeilijke keuze, daar ik ontzettend veel waardevol materiaal had bekeken waar ik naar op zoek was maar ook extra stukken vond die ik totaal niet had verwacht, en wat me telkens weer blij verraste dat het zich in het archief bevond. Uiteindelijk heb ik gekozen voor het volgende object, een pagina uit een uniek en zeldzaam enig exemplaar, het pamflet ‘A Short Introduction or guiding, to print, write, and reade Inglish Speech’ van William Bullokar uit 1581, waarin de auteur zelf notities heeft aangebracht, en een pagina tekst heeft geschreven in zijn prachtige handschrift*. Het heeft me enorm beroerd, en ik ben dankbaar dat ik het mocht bekijken.
Een intrigerend element zijn sommige woorden die zijn geaccentueerd (vet geschreven). Ze geven een inkijk in Bullokar’s werk, maar ook in zijn manier van denken, zijn doel, intenties en beslommeringen. De essentie waar het om gaat binnen zijn werk, hulp bieden bij de juiste uitspraak aan de hand van letters, hangt samen met de intentie die ikzelf ook heb binnen mijn eigen onderzoek. Hij duidt in deze korte tekst ook waar het bij taal en lezen over gaat. Taal blijft evolueren waarbij de stem (spreken) aan de pen (schrijven/letters) een reden geeft tot bestaan. Het oog (zien) ondersteunt het oor (luisteren) om de perfecte klank te kunnen geven, waarbij letters de essentie vormen om dit doel te bereiken. Hij gaat ervan uit dat het leven van de mens in elke fase met succes kan worden verbeterd mits de nodige hulp. Bullokar in 1581, een prachtige sociale insteek avant la lettre, met als doel hulp te bieden bij het aanleren van de juiste (Engelse) uitspraak…
*Dank aan Lizzie Richmond voor het ontleden van de tekst.